چندین راهکار موثر برای تصمیم گیری درست
بارها برای خرید مراجعه کرده ام و برای انتخاب دو دل شده ام و آخر سر هم آنچه را که انتخاب کرده ام تا حدودی به دلم نشسته است از کودکی در هر کاری و در هر خریدی دچار سردرگمی در تصمیم گیری می شدم طوری که در برخی خریدها فروشنده به شوخی می گفت خدا به دادت برسد چگونه می خواهی همسر آینده ات را انتخاب کنی.
در موارد بالا همانطور که اشاره شده ما اغلب در موقعیت های مختلف تصمیم گیری قرار می گیریم.
انواع تصمیم گیری
تصمیم گیری کوتاه مدت:
این نوع تصمیم گیری راحت ترین نوع تصمیم گیری است. به عنوان مثال ما به باشگاه ورزشی می رویم و پس از ورزش تصمیم می گیریم غذا بخوریم، انتخاب ما اصولا بعد ورزش مشخص است؛ مثلا سالاد و فیله را انتخاب می کنیم یعنی اگر در خانه ما غذای پلویی باشد و سالاد، تصمیم ما در اکثر اوقات سالاد می باشد.
تصمیم گیری میان مدت:
در این نوع تصمیم گیری که به عنوان مثال پروژه جدید همکاری می باشد. ما می توانیم با برآورد زمان صرف شده و همچنین دستمزد حاصل نسبت به آن موضوع تصمیم گیری کنیم و مقطعی یک تا ۵ سال می باشد.
تصمیم گیری بلند مدت:
تصمیمات پیچیده که ما را دچار سردرگمی می کنند. به این تصمیمات بر می گردد؛ مثل اینکه در جایی مشغول به کار هستیم اما نارضایتی داریم و به دنبال حرفه جدید هستیم و کار خوبی پیشنهاد می گردد و نمی دانیم آیا شغل فعلی مان را رها کنیم یا خیر در این مواقع کلافگی زیادی ما را فرا می گیرد و نیاز به تصمیم گیری درست داریم.
انواع انتخاب در تصمیم گیری
- انتخاب آسان
- انتخاب سخت
برخی انتخاب های ما انتخاب های راحت و آسانی هستند مثل اینکه چی بپوشم؟ چی بخورم؟ کدام فیلم را تماشا کنم؟ اما برخی دیگر از انتخاب های ما انتخاب های دشواری هستند مثل اینکه کدام دانشگاه بروم؟ کدام کشور برای زندگی بروم؟ چه کاری را انتخاب کنم؟ برای ازدواج کدام مورد را انتخاب کنم؟ و… .
بله همانطور که متوجه شدید انتخاب های ما در دو دسته قرار می گیرند و هنگامی که ما با انتخاب های سخت مواجه می شویم دچار ترس و استرس و اضطراب می شویم. بنابریان نیازمند راه حل مناسبی هستیم.
اما قبل از ارایه راه حل باید بدانیم که در شرایط ذیل هرگز نباید دست به تصمیم گیری بزنیم چون عواقب بسیاری را بدنبال خواهد داشت.
شرایط عدم تصمیم گیری
شکست عشقی و شرایط نامناسب احساسی:
در این مواقع به علت وضعیت نامناسب روحی و خلاء عاطفی ممکن است بی گدار به آب بزنیم و نتایج ناخوشایندی در انتظارمان باشد. بنابراین در شرایط شدید احساسی سعی کنیم. خودمان را مشغول فعالیت دیگری نماییم مثل قدم زدن ، تنفس عمیق شکمی و مشغول کردن خودمان به کاری دیگر. همچنین در شرایط خشم، ترس، ناامیدی و نگرانی از تصمیم گیری خودداری نماییم.
در شرایط گرما:
هنگامی که گرممان است سعی کنیم اقدام به تصمیم گیری نکنیم و در شرایط متعادل تصمیم بگیریم.
هنگامی که خسته ایم و خوابمان می آید:
در این شرایط نیز سعی کنیم به هیچ عنوان دست به تصمیم گیری نزنیم و بهتر است خواب کافی داشته باشیم و سپس اقدام نماییم.
چگونه تصمیم گیری درست داشته باشیم؟
-
راه حل های خود را بنویسید:
برای ایجاد اعتماد به نفس در تصمیم گیری، تمام تصمیماتی را که می گیرید یادداشت کنید. با گذشت زمان متوجه خواهید شد که تصمیمات خوب زیادی گرفته اید، با این حال، فقط تصمیماتی را که گرفته اید به یاد می آورید و بعداً از آنها پشیمان می شوید. این «تصمیم‌ها» به شما کمک می‌کند دیدگاهی متعادل به دست آورید و به شما اعتماد به نفس لازم برای تصمیم‌گیری بیشتر می‌دهد.
-
زمان دادن برای تصمیم گیری:
تصمیم گیری نیاز به زمان و انرژی ذهنی دارد. بسیاری از افراد مبتلا به ADHD از زمانی که ساعت در صبح به صدا در می آید تا زمان خواب فعال هستند. وقتی مشغول هستید نمی توان تصمیم های بزرگ گرفت. اگر می خواهید تصمیم بزرگی بگیرید، کمی وقت بگذارید و تصمیم خود را یادداشت کنید. سپس در زمان مقرر گوشی را خاموش کرده و کامپیوتر را ببندید و روی تصمیمات تمرکز کنید.
-
مبارز با ترس از اشتباه:
گاهی اوقات به دنبال کمال گرایی هستیم و دوست داریم همه چیز برایمان کاملا مهیا گردد اما باید بدانیم در تصمیم گیری کمال گرایی، مطلقا ممنوع است و مطلوبیت حایز اهمیت است و تصمیم کافی باید بگیریم نه تصمیم مطلوب.
باید ترس از اشتباه کردن را کنار بگذاریم و پیش خودمان بگوییم افراد حرفه ای اگر در مسیر زندگیشان دچار اشکال شده اند و تصمیم نادرست گرفته اند مگر چه شده است.
دلایل ترس از صحبت کردن در جمع + راهکارهای غلبه بر آن
-
اگر تصمیم اشتباهی بگیرید اشکالی ندارد:
بسیاری از افراد مبتلا به ADHD نگران اتخاذ تصمیمات “اشتباه” هستند. تبدیل شدن به یک تصمیم گیرنده مطمئن نیاز به یک تغییر ذهنی دارد. به تصمیمات بد خود به عقب نگاه نکنید، در عوض، مانند یک خلبان در حال پرواز با هواپیما به جلو نگاه کنید و “البته درست است”.
-
محدود کردن گزینه ها:
در نظر گرفتن همه گزینه ها و گزینه های متعدد به معنی دلایل بیشتر در تاخیر انتخاب است. بنابراین باید تا می توانیم تعداد گزینه هایمان را کاهش دهیم و به ۵گزینه یا کمتر تبدیل کنیم.
-
جمع آوری اطلاعات:
در خصوص تصمیمی که می خواهیم بگیریم اطلاعات جمع آوری کنیم؛ مثلا اگر می خواهیم به کشور کانادا مهاجرت کنیم تحقیق مفصلی راجع به وضعیت اشتغال، درآمدزایی، آب و هوا، مالیات و هزینه های مختلف اعم از تحصیلات انجام دهیم و با افرادی که تجربه سفر را داشته اند مصاحبه کنیم و از آنها نظرخواهی کنیم.
-
مشورت با افراد بی طرف:
با یک فرد بی طرف که در جریان کار ما نیست. حتما مشورت نماییم چرا که حتما می تواند راهگشا باشد و نکات مثبت و منفی ای را ممکن است ببیند که ما در نظر نگرفته باشیم.
-
چشمان بسته:
هنگامی که خیلی درگیر موضوع تصمیم گیری هستیم و فشار زیادی را متحمل هستیم بهتر است دراز بکشیم و چشمانمان را ببندیم و در ذهنمان تصور کنیم که تصمیم مورد نظر را گرفته ایم، حال بعد از تصمیم گیری چه احساسی داریم.
تعیین مقدار و وقت و هزینه تصمیم گیری:
باید به این فکر کنیم که اگر این تصمیم را گرفتیم تاثیر تصمیم بر محل کارمان چیست؟
تاثیر تصمیمان بر افراد دیگر چیست ؟ تاثیرات مالی حاصل از تصمیم مان چیست؟
همچنین تصمیم گیری انجام دهیم که به ارزش های شخصی ما نزدیکتر باشد به عنوان مثال در انتخاب رشته دانشگاهی دو رشته را بررسی می کنیم مثلا روانشناسی و تجارت ، در بررسی ها به این نتیجه دست پیدا می کنیم که تجارت ممکن است پولساز تر باشد اما مورد علاقه مان نیست و مثلا روانشناسی مورد علاقه مان است، چون فردی دلسوز هستیم و با روحیات ما سازگارتر است. بنابراین بهتر است رشته ای که به ارزش های شخصی مان نزدیکتر است، انتخاب کنیم و گزینه هایی که حس ناخوشایندی به آن داریم را ترک کنیم.
رسم جدول T : جدولی مانند تی انگلیسی رسم کنیم و یک طرف جدول مزایای تصمیم را بنویسیم و طرف دیگر جدول، معایب را بنویسیم و نمره بدهیم؛ هر کدام که نمره بیشتری دریافت کرد و طولانی تر از طرف دیگر بود تصمیم ما را شکل می دهد.
جمع بندی:
کارشناسان معتقدند حتی یک مکث کوچک قبل از تصمیم گیری، باعث میشود تصمیم بهتری بگیریم!
بله، درست است، مکث کار می کند. برخی تصمیمات نیاز به چند روز تفکر دارد و یک لحظه توقف برای آنها کافی نیست و شما هستید که فوریت و اهمیت این تصمیمات را درک کرده و برای آنها برنامه ریزی می کنید.
گاهی اوقات وقتی نمی دانید چه کاری انجام دهید، حتی یک چرت کوتاه می تواند درهای جدیدی را در ذهن شما باز کند و به تصمیمات بهتری منجر شود، باور کنید این کار موثر است. بنابراین دفعه بعد که به جای بله یا نه گفتن باید یک تصمیم مهم بگیرید، با دقت گوش کنید، با دقت فکر کنید و کمی مکث کنید و برای خود وقت بخرید.
در این مقاله به زبان ساده به انواع تصمیم گیری، شرایط تصمیم گیری و راهکارهای تصمیم گیری درست ارائه گردید. امیدوارم راهگشای مناسبی برای دو دلی هایمان باشد.
